Abstract:
Жолда жұмыс істеген кезде рельстер әртүрлі жүктемелердің (күш,
температура, атмосфералық) бірлескен әсеріне ұшырайды, олардың әсерінен
рельсті металда күрделі және әдетте өзара байланысты процестер жүреді: металдың
пластикалық деформациясы, бастың сырғанау бетіндегі әртүрлі бұзушылықтардың
дамуы. Суық жағдайда беткі зақымданулардың пайда болуы және олардың дамуы,
контактілі шаршаудың ішкі ақауларының дамуы. Мұның бәрі рельстердің
қызметтік қасиеттерінде айтарлықтай өзгерістерге әкеледі. Мақалада әртүрлі теріс
температурада (-20⸰-дан -60◦-қа дейін)жылжымалы құрамның қозғалысы кезінде
шексіз пластинадағы жарықшақтың жоғарғы бөлігінде серпімді кернеулердің пайда
болу себептері қарастырылады. Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде рельстердің
басындағы ақауларды қалпына келтіру тәсілдері анықталды, бұл ақаулары бар
рельстерді пайдалануды жалғастыру туралы мәселені көтеруге мүмкіндік берді.
