Abstract:
Денсаулық мүмкіндігі шектеулі азаматтардың барлық категориясы үшін
қолжетімді және сапалы білім беруді жетілдіру мемлекет саясаты басымдылықтарының
бірі болып табылады. Осының салдарынан қоғамда инклюзивті білім беруге сұраныс
айтарлықтай жоғарылады. Бүгінгі таңда денсаулық мүмкіндігі шектеулігіне қарамастан,
ерекше білім беруге қажеттілігі бар балалардың барлық балалармен бірге білім алуы
әртүрлі құқықтық-нормативтік құжаттармен (Қазақстан Республикасының «Білім туралы»,
«Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы», «Қазақстан Республикасында
мүгедектердi әлеуметтiк қорғау туралы», «Кемтар балаларды әлеуметтiк және
медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» заңдарымен) заңды бекітілген.
Бұл құжаттарда білім алушылардың сәйкес білім бағдарламаларына тең қолжетімділігі,
түзету-педагогикалық және әлеуметтік қолдау, мүмкіндігі шектеулі балалардың барлық
деңгейдегі білімге қолжетімділігі қарастырылған. Тірек-қимыл аппараттарының бұзылуы
саналуан түрлі. Балалардың тірек-қимыл аппаратының бұзылуы туа біткен немесе ерте
пайда болған аурулар мен зақымдар себебінен де болуы секілді көптүрлілікте ауру
балалардың көпшілігінде ұқсас мәселелер байқалады. Осындай бұзылулардың себептері
генетикалық және орталық нерв жүйесінің қозғалыс бөліктерінің органикалық зақымдануы,
сонымен қатар тірек-қозғалыс аппаратының зақымдалуы болуы мүмкін. Әрбір бала үшін
жеке ортопедтік ережені (режимді) сақтау қажетті шарт болып табылады. Сондықтан,
тірек-қимыл аппараты бұзылған балалар инклюзиясы туралы мәселе баланың ерекше
қажеттілігі және оның өзінің әлеуетін (ресурс) нақты білім беру ұйымдарында жүзеге
асыру мүмкіндіктері жеке шешілуі тиіс. Ортопед-дәрігердің ұсыныстарына сәйкес емдік
дене шынықтыру нұсқаушысы (ЕДШ) оңалтудың техникалық құралдарын пайдаланумен
баланың қозғалысы және отырғызу ережелері анықталады, ол баланың кеңістіктегі қолайлы
орны мен қозғалысты жүзеге асыру мүмкіндіктерін қамтамасыз етеді.
