Abstract:
Ғылыми мақалада ХХ ғасырдың 1-ші жартысында Шығыс Түркістан аймағын
мекендеген қазақ халқына Қытай империясы тарапынан жүргізілген отаршылдық саясаттың саясиэкономикалық және әлеуметтік әсері жайлы тарихи-әлеуметтанулық шолу жасалған. Автор Қытай
Халық Республикасының батыс шекарасындағы Іле, Алтай және Тарбағатай аймақтарының аталған
тарихи кезеңдегі демографиялық этникалық құрамына әлеуметтанулық-саяси сараптама жасайды.
Ғылыми мақалаға арқау болған отаршылдар әскерімен шайқасып, мұзды асуды асқан
қазақтың қаралы көшінің жетекшісі, ұлт болашағы үшін қанды қырғында басын тіккен Тәкіман
батырдың өмірбаяндық тарихы. Үш аймақ көтерілісіндегі партизандық қозғалыстың жетекшісі
болған Тәкіман батырдың әмбебаптық қырлары сипатталады. Қазақ диаспорасының тарихындағы
бұл тарихи кезең ақтаңдақ тұстарын ашу мақсатында әлеуметтану ғылымындағы биографиялық
зерттеудегі нарративті сұқбат әдісі, хронологиялық, салыстырмалы-тарихи (компаративті)
әдістермен ұштастырылып қолданылған.
