Abstract:
Бұл мақалада идеология ұғымының шығу тарихы және бұл ұғымның белгілі бір ғылыми
зерттеу обьектісі ретінде қалыптасу үрдістері қарастырылған. Идеология ұғымының ғылыми тұрғыдан нақты
әрі ғалымдар тарапынан келісілген ортақ бір анықтамасы жоқ. Осы орайда, мақалада идеология ұғымына
француз ғалымы Луи Альтюссердің идеология және мемлекеттің идеологиялық аппараттары теориясы
контексінде жаңадан түсініктеме берілген. Идеология терминін (жалған) сана, ой, белгілі бір көзқарастар
жиынтығы сияқты метафизикалық тұрғыдан емес, билікке бағынушы субъектілерді өндіріп шығаратын
және түрлі жолдар арқылы қоғамдық құрылымдар ішінде әрекет етулерін қамтамасыз ететін праксис ретінде
қарастыру мәселесі алға тартылған.
Сонымен қатар, идеология ұғымының негізгі табиғаты мен идеологияның белгілі бір идеяны қалыптастыру барысындағы негізгі құрылымдары мен құралдары қарастырылған. Бұл өз кезегінде, эпистемологиялық тұрғыдан идеология ұғымының тек қана дұрыс ойлау мағынасындағы ортодоксия ретінде емес, дұрыс праксис немесе перфомативті әрекетте болу мағынасында ортопраксис тұрғысынан қарастыруға мүмкіндік береді.