Abstract:
Қоғамның «ауырулы» жағдайының өзіндік формасы, сондықтан онымен
күресудің ең сенімді және тиімді әдісі-оның алдын-алуы мен профилактикасы
қылмыстылықты білдіреді.
Өзіне-өзі қол жұмсау жағдайы мен криминогендіктің арасында тұрақты өзара
байланыс байқалады. Бұл құбылыстардың көрсеткіштерінің төмендеуі немесе
артуы қоғамдағы шиеленістің дәрежесін бағалауға, мемлекеттік реформалардың
функционалдығы мен тиімділігін бағалауға немесе кері тенденцияны анықтауға
мүмкіндік береді: қылмыстың өсуіне және өз-өзіне қол жұмсаудың көбеюіне әкелетін
дағдарыс пен тоқырау.
Ситуациялық себептер бойынша біз ұзақ (ұзаққа созылған) сипатта болмаған, бірақ
қылмыскердің жәбірленушіге тигізетін зорлық-зомбылық, психоэмоционалды және
физикалық әсердің ниеттерінен туындаған және өз-өзіне қол жұмсау кезінде өздігінен,
ойланбастан жүзеге асырылған жағдайларды түсінеміз. Аталған детерминанттарға
сот - тергеу тәжірибесінің мысалдарын ескере отырып, спирттік ішімдіктерді ішу
(маскүнемдік, алкоголизм), өзін-өзі өлтіруге дейін жеткізген қылмыскердің де, аталған
қылмыстың құрбанының да аффективтік жағдайын жатқызуға болады.