Abstract:
Халықтың қартаюы бүкіл әлемде жылдам қарқынмен жүріп жатыр, бұл
жаһандық экономика мен денсаулық сақтау қызметтерін қиындатуда. Жасушаның
қартаюы әртүрлі жасқа байланысты неврологиялық және жүйке-психикалық
бұзылуларға, соның ішінде Альцгеймер ауруы мен Паркинсон ауруына елеулі үлес қосады.
Кейбір сыртқы факторлар, мысалы, иондаушы сәулеленудің әсері қартаюды тездетуі
мүмкін.
Соңғы жылдары микроРНҚ деп аталатын қысқа бір тізбекті РНҚ молекулалары арқылы
ген экспрессиясын транскрипциядан кейінгі бақылау жүйесінің қалыпты физиологиялық
процестерді реттеуде және көптеген аурулардың патогенезінде, соның ішінде жас
ерекшеліктеріне байланысты аурулардағы маңыздылығы жоғары екендігі белгілі болды. Бұл
мақалада радиацияның биологиялық әсері, сәулеленудің әртүрлі жасуша түрлерінің
қартаюына әсері және микроРНҚ-ның сәйкес молекулалық механизмдері қарастырылады.
